Alle ondernemers worden geraakt door de verspreiding van het coronavirus. Zeker nu er steeds meer ingrijpende maatregelen genomen worden om verdere verspreiding tegen te gaan. Een vraag die wij de afgelopen dagen dan ook vaak voorbij hebben horen komen is welke gevolgen het coronavirus heeft voor de financieringsverplichtingen van Nederlandse ondernemers.
In het kort
In onderstaand artikel leest u welke impact het coronavirus en de getroffen maatregelen hebben op uw onderneming en uw financieringsverplichtingen.
Onderstaand hebben wij de belangrijkste zaken die in dit artikel naar voren komen voor u op een rij gezet:
- Voor ondernemers is het mogelijk om gebruik te maken van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW), voorheen werktijdverkorting.
- De overheid steekt u waar mogelijk de helpende hand toe: ze hebben afgesproken om facturen sneller te betalen, en geven u als ondernemer de mogelijkheid om uitstel van belastingbetalingen aan te vragen.
- Voor financieringen met een krediet tot €2.500.000,– bieden de belangrijkste banken pro actief uitstel van aflossingen aan.
- Voor financieringen met een krediet groter dan €2.500.000,– bieden banken u een helpende hand. Het gaat hier om maatwerkafspraken en oplossingen. Neem contact op met uw bank voor meer informatie.
- De verruimde Borgstelling Midden- en Kleinbedrijf (BMKB)-regeling gaat versneld open nu de impact van het coronavirus steeds groter wordt.
- Afhankelijk van de gemaakte afspraken en de situatie waarin uw bedrijf zich momenteel bevindt, kunt u zich beroepen op overmacht.
- De uitbraak van virussen en eventuele maatregelen van de overheid kunnen mogelijk als een MAC worden aangemerkt onder bepaalde afspraken.
- Wanneer u ervoor kiest om de bedrijfsactiviteiten van uw onderneming (tijdelijk) stil te leggen, dan is dat voor de bank een grond waarop zij over kunnen gaan tot directe opeisbaarheid van de geldende kredietovereenkomst.
- Aangezien het coronavirus volledig buiten de invloedsfeer van ondernemingen ligt, mag u ervan uitgaan dat uw bank coulant om zal gaan met hun rechten en (tijdelijk) afziet van het inroepen daarvan.
- Is uw onderneming een bedrijf in bijzonder beheer? Dan mag u in ieder geval verwachten dat de bank u ruimte biedt voor pro activiteit en snelle communicatie.
Wilt u graag meer weten over één of meerdere van deze onderdelen? Lees dan vooral verder. Later in het artikel komen alle cruciale zaken uitgebreid aan bod. Heeft u op dit moment al een vraag? Stuur deze dan aan info@brouwers.nl. Wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.
Neem bij vragen direct contact met ons op
Impact op uw ondernemerschap
Iedere ondernemer is nu druk met het managen van de impact die de genomen maatregelen veroorzaken. Zo worden de bedrijfsactiviteiten van vele ondernemingen tijdelijk stopgezet en wordt er massaal gebruik gemaakt van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW[1]), voorheen werktijdverkorting. Dat heeft grote impact en heeft u hier hulp of advies bij nodig? Neem dan contact op met Francois van Langevelde, directeur BrouwersHRM via info@brouwers.nl.
‘Cash is king’ zo hebben we in het verleden geleerd, ook in tijden van crisis. En de verleiding is dan groot om zoveel mogelijk geld onder u te houden en leveranciers later te betalen. Maar dan maakt u het elkaar niet makkelijker als ondernemers. De overheid steekt u waar mogelijk de helpende hand toe: ze hebben afgesproken om facturen sneller te betalen, en geven u als ondernemer de mogelijkheid om uitstel van belastingbetalingen aan te vragen. Dat geldt voor reeds opgelegde aanslagen! Het is verstandig om daar gebruik van te maken, ter bevordering van de liquiditeit van uw onderneming. Zodat u toch die leverancier kan betalen. Heeft u hier vragen over? Neem dan contact op onze belastingadviseur Erik van Limbeek via info@brouwers.nl.
Vraagt u zich ook af welke impact het coronavirus en de getroffen maatregelen hebben op uw onderneming en uw financieringsverplichtingen? Lees dan snel verder, in dit artikel vertellen wij het u graag.
Kredieten tot €2.500.000,–
Voor deze financieringen bieden de belangrijkste banken pro actief uitstel van aflossingen aan. Heeft u daar belang bij? Neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw bank. In de meeste gevallen (zo horen wij) heeft de bank ook al contact met u gezocht om dit te bespreken.
Kredieten groter dan €2.500.000
Ook in die gevallen hebben de banken zich uitgesproken om de helpende hand te bieden. In dat geval gaat het om maatwerkafspraken, en zal per bedrijf worden bekeken wat de best passende oplossing is.
De banken maken daarbij het voorbehoud dat de bedrijven ‘in de kern’ gezond moeten zijn. Dat is een ruim begrip. Mocht u het lastig vinden om deze vertaling richting de banken te maken, neemt u dan gerust contact met ons op om te overleggen. Vaak gaat het dan om het scheppen van extra inzicht via een financieel overzicht en/of een prognose. Al is dit laatste vrij lastig in deze tijd, en is het de verwachting dat banken hier vrij coulant mee om zullen gaan.
Verruimde regeling BMKB
De verruimde Borgstelling Midden- en Kleinbedrijf (BMKB)-regeling gaat versneld open nu de impact van het coronavirus steeds groter wordt. Deze regeling maakt het banken makkelijker om snel krediet te verruimen. Hierdoor kunnen ondernemers dus ook eerder en meer geld lenen.
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat staat via de BMKB borg voor een deel van de kredieten aan ondernemers, zodat zij makkelijker geld kunnen lenen. Als ondernemer kunt u hiervoor terecht bij uw kredietverstrekker.
De BMKB is uitsluitend bestemd voor ondernemingen met maximaal 250 werknemers (fte) en een jaaromzet tot € 50 miljoen of een balanstotaal tot € 43 miljoen. Door de verruimingsmaatregel wordt de omvang van het borgstellingskrediet verhoogd van 50% naar 75%. Bovendien is de regeling ook toepasbaar op overbruggingskredieten en rekening courant kredieten met een looptijd tot 2 jaar.
Met bovenstaande maatregelen hopen overheid en banken dat het eerste leed is verzacht. Maar ieder bedrijf is anders, en datzelfde geldt voor eenieders liquiditeitspositie.
Het kan ook zo zijn dat u zich in de nabije toekomst zult moeten beroepen op navolgende (juridische) begrippen of afspraken uit uw financieringsovereenkomst.
Wanneer kunt u zich beroepen op overmacht?
Wanneer er sprake is van een tekortkoming in de nakoming die niet aan een partij toegerekend kan worden, is er sprake van overmacht. Overmacht is in de Nederlandse wet geregeld en wordt in overeenkomsten vaak verder gespecificeerd.
Ook in veel financieringsdocumentatie worden zogeheten overmachtsclausules opgenomen. In een dergelijke clausule spreken beide partijen onder andere af wanneer er wel en niet sprake is van een overmachtssituatie. Ook hoe hier vervolgens mee omgegaan wordt, is vastgelegd in deze clausule.
In veel gevallen wordt er in een overmachtsclausule zelfs specifiek verwezen naar epidemieën, pandemieën en vergelijkbare uitbraken.
Vaak zorgt een dergelijke clausule ervoor dat de overmachtssituaties die aan de kant van de bank kunnen ontstaan zijn afgedekt. Een bank hoeft bij een overmachtssituatie bijvoorbeeld niet te voldoen aan bepaalde verplichtingen. Hierbij moet u bijvoorbeeld denken aan het beschikbaar stellen van gelden onder een lopende rekening courant. Een bank kan met een beroep op de overmachtsclausule het beschikbaar stellen van deze gelden opschorten.
Voor kredietnemers wordt er maar zeer zelden een overmachtsclausule in de kredietovereenkomst opgenomen. De kredietnemer moet in principe ten alle tijden aan de verplichtingen die in de kredietovereenkomst zijn vastgelegd, blijven voldoen.
Material Adverse Change en Material Adverse Effect
Met een material adverse change of material adverse effect -clausule worden contractuele afspraken over bepaalde gebeurtenissen en omstandigheden vastgelegd die:
- Een materieel nadelig effect kunnen hebben op de situatie van de kredietnemer;
- Een materieel nadelig effect kunnen hebben op de contractuele relatie en/of de verhaal positie van de bank (een MAC).
Een MAC kan, afhankelijk van de gemaakte afspraken tussen beide partijen, verschillende gevolgen hebben voor een financiering. Zo kan een MAC bijvoorbeeld leiden tot:
- Het opschorten van de verplichtingen van een bank;
- Opeisbaarheid van de lening;
- Verscherpte verplichtingen voor de kredietnemer onder financiering.
Een ‘material adverse change’ is van toepassing wanneer dat uit de betreffende clausuletekst opgemaakt kan worden. Tijdens de onderhandelingen over de kredietovereenkomst is de inhoud van de clausule tekst daarom ook vaak onderwerp van gesprek.
De uitbraak van virussen en eventuele maatregelen van de overheid kunnen mogelijk als een MAC worden aangemerkt onder bepaalde afspraken. Echter zijn de overeengekomen MAC-clausules vaak niet van toepassing op gebeurtenissen van internationaal-economische aard.
We kunnen er niet omheen dat het coronavirus een bepaalde impact gaat hebben, ook op uw onderneming. Helaas is de omvang van deze impact nog niet bekend. Om die reden kunnen we nu nog niet met zekerheid zeggen of de MAC-clausules wel of niet ingeroepen gaan worden bij specifieke kredietovereenkomsten.
Wat we wel weten is dat er bij het opstellen van nieuwe kredietovereenkomsten naar verwachting rekening gehouden wordt met het nieuwe coronavirus.
Of uw bank een beroep zal doen op de MAC clausule, hangt voornamelijk af van de clausule tekst die u heeft op laten stellen en de impact die de getroffen maatregelen op uw onderneming hebben.
De gevolgen van het tijdelijk stilleggen van bedrijfsactiviteiten
Wanneer u ervoor kiest om de bedrijfsactiviteiten van uw onderneming (tijdelijk) stil te leggen, dan is dat voor de bank een grond waarop zij over kunnen gaan tot directe opeisbaarheid van de geldende kredietovereenkomst. Dit beroep van de bank dient uiteraard wel gebonden te zijn aan de grenzen van redelijkheid en billijkheid.
Ook uw risicoprofiel zal een negatieve impact te verwerken krijgen wanneer u er daadwerkelijk voor kiest om uw bedrijfsactiviteiten stil te leggen. Dit kan zelfs leiden tot het verhogen van de risico opslagen en het aanscherpen van de ratio’s. Ook kan uw bank om extra zekerheden vragen.
Coulance, waivers en zorgplicht bank
Voor iedereen leveren het coronavirus en de maatregelen die de overheid treft, onbekend terrein op. Hoe dan ook zal dit alles impact hebben op uw lopende financieringen. Het uitgangspunt hierbij is dat u aan uw verplichtingen onder de financiering moet blijven voldoen.
Indien het coronavirus tot gevolg heeft dat uw bedrijfsactiviteiten (tijdelijk) stilgelegd worden, dan leidt dat in principe tot opeisbaarheid van het krediet. De bank is hierbij zoals gezegd wel gebonden aan de grenzen van redelijkheid en billijkheid.
Aangezien het coronavirus volledig buiten de invloedsfeer van ondernemingen ligt, mag u ervan uitgaan dat uw bank coulant om zal gaan met hun rechten en (tijdelijk) afziet van het inroepen daarvan. Het inroepen van de rechten van een bank wordt ook wel een ‘waiver’ genoemd.
Uw bedrijf in bijzonder beheer?
Is uw onderneming een bedrijf in bijzonder beheer? Dan mag u in ieder geval verwachten dat de bank u ruimte biedt voor pro activiteit en snelle communicatie. Daarnaast betekent dit ook dat de bank een aanvullende financiering verstrekt wanneer dat verantwoord is.
Ook in het geval dat uw bedrijf in bijzonder beheer hinder ondervindt vanwege het coronavirus, kan er wellicht een beroep gedaan worden op bovenstaande aanbevelingen. Blijf derhalve goed communiceren met uw bank voor het beste resultaat!
Vragen of opmerkingen? Neem gerust contact op!
Verwacht u dat het coronavirus gevolgen heeft voor uw onderneming of uw financiering? Dan kan het geen kwaad om de financieringsdocumentatie nog eens grondig te raadplegen en met uw bank te overleggen wat de mogelijkheden zijn.
Voor vragen of verzoeken tot bijstand kunt u ons in beginsel bereiken via uw eigen contactpersoon, welke u verder zal geleiden naar de relevante adviseur binnen onze organisatie. Mocht dat niet direct lukken, dan kunt u uiteraard ook rechtstreeks bellen naar een van de algemene nummers van onze kantoren of naar het nummer van onze speciale helpdesk. Deze helpdesk is bereikbaar onder 038 – 851 53 10.
Wij wensen u alle gezondheid, voor uzelf, maar ook voor uw bedrijf!
Olaf ten Thij
[1] https://ondernemersplein.kvk.nl/tijdelijke-noodmaatregel-overbrugging-voor-werkbehoud-now/
Bovenstaande informatie is mede tot stand gekomen op basis van de huidige noodmaatregelen. Deze zijn nog niet volledig uitgewerkt door onze overheid. Deze wijzigingen houden wij nauwlettend voor u in de gaten.
Gerelateerde artikelen
Toon allesWijziging steunpakket 3.0: Tegemoetkoming Vaste Lasten mkb
Voor vele bedrijven hebben wij ondersteuning mogen bieden bij de eerste twee steunpakketten vanuit de overheid. Hierbij brengen wij u op de hoogte van...