Collectief Pensioen (bij fusie en/of overname)

Beoordeling collectief pensioen bij fusie of overname van een bedrijf

Bij een fusie of overname van een bedrijf is het van belang om te beoordelen op welke wijze mogelijke pensioenregelingen hierin meegenomen en/of gewaardeerd moeten worden. Er zijn veel factoren die van invloed zijn op de manier waarop men om dient te gaan met pensioenregelingen bij fusies of bedrijfsovernames. In dit artikel leest u alles over de beoordeling van een collectief pensioen bij fusie of overname van een bedrijf.

Wat is een collectieve pensioenregeling?

Er is sprake van een collectieve pensioenregeling als een werkgever een pensioenregeling aanbiedt voor alle, of een grote groep, medewerkers binnen de organisatie. In dat geval maken de medewerkers dus gebruik van dezelfde soort pensioenregeling. Een werkgever is niet verplicht om een collectieve pensioenregeling aan te bieden maar dit wordt (door middel van het aanbieden van aantrekkelijke fiscale regelingen) wel gestimuleerd door de overheid. Daarnaast wordt een collectieve pensioenregeling (naast het salaris) gezien als een van de   belangrijkste arbeidsvoorwaarden. Bij een vergelijking tussen twee werkgevers kan een aantrekkelijke collectieve pensioenregeling voor een werkgever wel eens een doorslaggevende factor zijn. De werkgever is volledig vrij om een collectieve pensioenregeling naar wens in te vullen, uiteraard binnen de kaders van de wet- en regelgeving. Deze wet- en regelgeving spelen ook een rol bij de beoordeling van een collectief pensioen bij fusie of overname van een bedrijf.

Gevolgen pensioen bij overname bedrijf

De vraag wat de gevolgen zijn voor het pensioen bij een overname van een bedrijf wordt al snel actueel. Ruim 90% van de bedrijven bieden hun werknemers immers een pensioenregeling aan. Voor de werknemer zijn er geen gevolgen voor het pensioen bij een bedrijfsovername. Het pensioen is immers een persoonlijk recht dat is opgebouwd. Dit recht heeft de werknemer immers bij de pensioenuitvoerder, dus de verzekeringsmaatschappij of pensioeninstelling. De werknemers blijven dus in dienst van dezelfde onderneming, verrichten hetzelfde werk volgens onveranderde arbeidsvoorwaarden. Het enige verschil voor de werknemer is dat het bedrijf waarvoor ze werkzaam zijn een andere eigenaar heeft gekregen. Op het moment dat er sprake is van de overdracht van een bedrijfsactiviteit, kunnen er wel een aantal zaken veranderen. Een verandering van de pensioenregeling is hierbij niet uitgesloten.

Beoordeling collectieve pensioenregeling bij fusie of overname van een bedrijf

De beoordeling van een collectieve pensioenregeling bij een fusie of overname van een bedrijf vindt plaats bij het due diligence onderzoek. Dit onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de verplichtingen en risico’s die de koper aangaat bij de overname van een bedrijf. Deze verplichtingen en risico’s kunnen van belangrijke invloed zijn op de waarde van het bedrijf. Het in kaart brengen van de collectieve pensioenregeling vormt hier een belangrijk onderdeel in. Lopende pensioenregelingen en premieachterstanden van de verkopende partij kunnen tot grote onvoorziene kostenposten leiden.

Impact verschillende soorten overnames/ fusies op het pensioen

De impact op het pensioen hangt voor een groot deel af van de manier waarop een overname of fusie wordt vormgegeven. Met betrekking op de mogelijkheden voor een fusie zijn de onderstaande drie vormen te onderscheiden:

• Aandelenfusie. Bij deze fusie wordt een bedrijf overgenomen door middel van een aandelenoverdracht. De overnemende partij neemt hierbij alle of een meerderheid van de aandelen over waardoor er een eigendomsoverdracht ontstaat. Bij een aandelenfusie blijft de huidige pensioenregeling behouden maar het is niet uitgesloten dat er een overstap wordt gemaakt naar een andere pensioenuitvoerder.
• Juridische fusie. Bij deze fusie wordt een constructie vormgegeven waarbij twee ondernemingen met dezelfde rechtsvorm zullen samensmelten tot één onderneming. Daarnaast is er sprake van een juridische fusie als beide ondernemingen worden opgeheven en er gekozen wordt om een nieuwe onderneming op te zetten. Tot slot kan er de keuze gemaakt worden om een van de ondernemingen op te heffen en de bedrijfsactiviteiten onder de naam van de overgebleven onderneming voort te zetten. De verschillende manieren waarop een juridische fusie kan worden vormgegeven hebben verschillende consequenties op een collectieve pensioenregeling. Als beide partijen een pensioenregeling hebben, zal de bedrijfsfusie geen gevolgen voor het collectieve pensioen en zal er gebruik worden gemaakt van dezelfde pensioenuitvoerder. Op het moment dat alleen de kopende partij een pensioenregeling heeft, zal deze voorziening ook aangeboden worden aan de werknemers van de overgenomen onderneming. In dit geval gaat de pensioenregeling in op het moment van bedrijfsovername en zullen de voorafgaande dienstjaren niet worden overgenomen in de nieuwe pensioenregeling. Tot slot kan er een situatie ontstaan dat alleen de verkopende partij een pensioenregeling heeft. In dit geval zullen de pensioenverplichtingen overgaan naar de kopende partij en blijven de deelnemingsjaren van de deelnemers gelden. Het is goed om hierbij voor de volledigheid op te merken dat de werknemers van de kopende partij niet automatisch deelnemers van de pensioenregeling zijn.
• Bedrijfsfusie. In dit geval is er sprake van het samenvoegen van meerdere bedrijven waarbij de kopende partij de activa en de passiva van de verkopende partij zal overnemen. De statuten en de reglementen van de pensioenuitvoerder zijn in dit geval vaak leidend met betrekking tot de gevolgen voor een collectieve pensioenregeling. Daarnaast zijn er een aantal wettelijke bepalingen die voorzien in de mogelijkheid dat de bestaande pensioenregelingen niet meer blijven bestaan na een bedrijfsfusie. Hiervan kan sprake zijn als de koper van een organisatie de mogelijkheid heeft om de werknemers van de overgenomen partij zelf een collectief pensioen aan te bieden. Daarnaast kan er na een bedrijfsfusie sprake zijn van een verplichte deelname aan een bedrijfstakpensioenfonds. In het laatste geval kunnen CAO bepalingen een rol spelen.

Ondersteuning bij het beoordelen van collectief pensioenen bedrijfsovernames

Er zijn veel factoren die van invloed zijn op de manier waarop men om dient te gaan met pensioenregelingen bij een fusie of overname van een bedrijf. Onder andere de fusievorm, de verschillen tussen pensioenregelingen van beide partijen, de contractuele afspraken die zijn gemaakt met de uitvoerder van de pensioenregeling (uitvoeringsovereenkomst) en de uitzonderingen die geformuleerd in de wet of cao spelen hierin een doorslaggevende rol. Het is voor de ondernemer van groot belang om na te gaan welke financiële gevolgen een specifieke keuze heeft.

Ondersteuning bij de beoordeling van een collectieve pensioenregeling bij fusies of bedrijfsovernames

Uit het bovenstaande kunt u terecht opmaken dat een juiste beoordeling van een collectieve pensioenregeling bij fusies of bedrijfsovernames van groot belang is. U bent hiervoor van harte welkom om gebruik te maken van de vakkennis en ervaring van Brouwers op dit gebied. Onze adviseurs kunnen u persoonlijk hierover adviseren en desgewenst een due diligence onderzoek voor u uitvoeren waarin uiteraard ook een pensioenscan wordt uitgevoerd. Op deze manier kunnen we u een volledige transparantie over pensioenrisico’s voorafgaand aan een fusie of overname bieden.

Heeft u behoefte aan ondersteuning bij de beoordeling van een collectieve pensioenregeling bij fusies of bedrijfsovernames? Bel ons dan gerust op 038-851 5310 of stuur een e-mail aan: info@brouwers.nl. U kunt ook het onderstaande contactformulier invullen. Wij reageren dan zo snel mogelijk op uw bericht.